ضرورت پیشگیری اجتماعی از جرایم
امروزه اهمیت پیشگیری از وقوع جرائم بر کسی پوشیده نیست. همانطور که نقش پیشگیری از بیماری موثرتر از درمان بیماری است برای مقابله با جرم نیز موضوع پیشگیری و اصلاح و تربیت مهمتر و مقدم بر مجازات مجرم است.
انتشار: ۱ بهمن ۱۳۹۶ – ۱۳:۳۵
روزنامه اطلاعات در یادداشتی به قلم سرهنگ مراد مرادی معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ،نوشته است: تدابیر پیشگیرانه اجتماعی بهتر و اثر گذارتر از مجازات جلوی بزهکاری را میگیرد. در پیشگیری اجتماعی از جرم در قدم اول به دنبال شناخت و شناسایی علتهای جرم هستیم و در قدم دوم به دنبال متوقف کردن و ایجاد تحول در آن عواملی هستیم که فرد را به سوی هنجارگریزی و ارتکاب جرم سوق میدهد. این نوع پیشگیری مستلزم مداخله در محیط اجتماعی عمومی مانند محیطهای فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، محله، خانواده، مدرسه و… است و باید تلاش کنیم که انگیزهها و فرصتها و ابزارهای جرم را در این محیطها حتیالمقدور از بین ببریم تا نیاز به پیشگیری کیفری به حداقل برسد.
نباید فراموش کنیم که هدف اصلی ما در پیشگیری اعم از کیفری و غیر کیفری (اجتماعی)، تربیت و اصلاح فرد و جامعه است که در فرهنگ غنی و متون دینی ما بهترین روش برای مقابله با جرم و بهسازی جامعه، پیشگیری اجتماعی است و این نوع پیشگیری هم فردگرا و هم جامعه و نهاد گراست. یعنی گاهی باید مجموعه اقدامها و آموزش هایی را به فرد داد که در برابر ناهنجاری ها توانمند شود و خود را صیانت کند و گاهی هم باید نهادها و قوانین و مقرارت و… را درست کرد تا زمینه ارتکاب جرم کاهش یابد.
خداوند متعال در قرآن کریم تاکید فراوانی بر پیشگیری غیر کیفری یا همان پیشگیری اجتماعی دارد. در قرآن کریم ۲۵۹ بار از مشتقات کلمه «تقوا» آمده است که معنای کلی تقوا، پیشگیری، صیانت و خودپایی است. در زبان عربی هر وسیله و چیزی که نقش پیشگیرانه را دارد از ریشه کلمه تقوا میسازند برای مثال به «پلیس پیشگیری» «الشرطه الوقائیه» میگویند که کلمه الوقائیه هم ریشه با کلمه تقوا است.
ما به عنوان پلیس که براساس قانون، پیشگیری از وقوع جرائم جزو وظایف قضایی ناجا محسوب میشود، معتقدیم که بهترین و اصولیترین روش برای مقابله با جرائم، پیشگیری اجتماعی است چرا که مبتنی بر اصول مسلم اسلامی و سیاست جنایی اسلام و نظر اندیشمندان حوزه انسان شناسی میباشد.